Xích xe máy mòn làm giảm hiệu suất truyền động, dễ xảy ra tuột, đứt khi đang đi, bánh sau bị trượt lết do nhông phía sau vướng vào xích gây kẹt cứng, làm tăng nguy cơ tại nạn khi tham gia giao thông. 

 

Một bộ nhông xích "khoẻ mạnh" sẽ đem đến một chiếc xe máy hoạt động ổn định và an toàn

Hầu hết các loại xe gắn máy hiện nay đều sử dụng xích con lăn một dãy. Lựa chọn xích xe máy vẫn là tối ưu với các nhà sản xuất khi thiết kế các mẫu xe có trục cơ sở dài. Hơn nữa, truyền động bằng xích bền và hiệu suất cao. 

Giống như hệ thống truyền động trên xe ga, bộ truyền động xe số (nhông-xích-đĩa) cũng gồm 3 phần chính là đĩa xích chủ động (lắp ở đầu ra của hộp số), xích, đĩa xích bị động (lắp vào đầu trục bánh xe). Các chi tiết này sẽ hoạt động trơn tru nếu được bảo dưỡng thường xuyên. Tuy nhiên, bạn cũng cần nắm được một vài dấu hiệu báo trước để thay thế bộ truyền động xích để đảm bảo an toàn. 

Để biết chắc là nhông xích đĩa cần thay mới hay chưa, cần kiểm tra các răng trên đĩa và nhông xem có quá nhọn hoặc mẻ, gẫy... hay không? Xích có còn ôm khít vào những răng của đĩa hay không? Dùng dung môi làm sạch xích (loại bỏ hết hỗn hợp dầu và bụi bẩn), sau đó kiểm tra xích có bị hư con lăn, lỏng chốt nối, hoặc những dấu hiệu không thể bảo dưỡng. Cần thay mới cả nhông, xích và đĩa để đảm bảo tính đồng bộ. 

Bạn cũng có thể nhận biết hệ thống nhông xích hoạt động kém hiệu quả bằng các triệu chứng sau: xe đang đi có tiếng gõ lọc cọc phía dưới bánh xe, mỗi khi chuyển số xe bị ì, có tiếng gõ của xích vào hộp xích do xích rão khi tăng giảm ga, đường xóc. 

Xích mòn làm giảm hiệu suất truyền động, đặc biệt khi nhông và xích quá mòn sẽ tăng hiện tượng trượt và phát ra tiếng ồn khó chịu. Nguy hiểm hơn, khi xích mòn nhiều dễ xảy ra tuột, đứt xích khi đang đi, bánh sau bị trượt lết do nhông phía sau vướng vào xích gây kẹt cứng, làm tăng nguy cơ tại nạn khi tham gia giao thông. 

Sau khi thay mới, các bộ phận còn đang trong quá trình chạy rà, sau một thời gian ngắn (khoảng 7-10 ngày) cần mang đến thợ để căn chỉnh lại độ chùng của xích (thường thì thợ sẽ chỉnh vít thêm hai vòng), và sau 4-6 tháng mới nên tra dầu/mỡ. Nhông xích của Thái Lan thường có tuổi thọ 18-24 tháng, các loại khác có tuổi thọ thấp hơn, 6-12 tháng.  

 

Bằng mắt thường, có thể tự kiểm tra dấu hiệu xích chùng

Để tăng tuổi thọ của bộ truyền động xích, thường xuyên kiểm tra độ chùng để căng chỉnh và bôi trơn (với các hộp xích kín, ít bị bám bẩn thì nên sử dụng mỡ để bôi trơn; hộp xích hở thì nên bôi trơn bằng nhớt, đảm bảo tính bám bụi ít nhưng phải tra thường xuyên). Luôn giữ độ chùng của xích trong giới hạn cho phép sẽ làm tăng hiệu suất truyền động, giảm mòn, giảm tiếng ồn và tăng tuổi thọ của nhông – xích. Thường xuyên đi ở tải nặng, kéo hàng, xích điều chỉnh quá căng là những nguyên nhân dẫn đến xích nhanh bị chùng. 

Những dấu hiệu cần thay mới nhông-xích-đĩa: 

• Khi vào số cho xe chuyển động có cảm giác như xe không "bốc", hoặc khi chuyển đổi số để tăng tốc xe hay bị giật, xe chạy rất yếu...
• Lúc tăng ga đột ngột nghe tiếng lách cách phát ra tại hộp ốp xích, điều này cho thấy xích đã bị giãn và độ chùng của xích vượt quá mức cho phép.